Δευτέρα 30 Ιουνίου 2008

Homo hellenicus vs Homo cypriotous

Ξαναγύρισα, λοιπόν, αυτή τη φορά μακροπρόθεσμα. Πήγα και στην τελετή αποφοίτησης, φόρεσα την –κατά 5 νούμερα μεγαλύτερη, one size fits all- τήβεννο με το ασορτί ταψί στο κεφάλι που μου έπεφτε συνέχεια, έκανα περήφανους τους γονείς μου και ξαναγύρισα στην καθημερινότητα μου. Και επειδή ως συνήθως βαριέμαι να κάνω αυτά που αναβάλλω εδώ και ένα μήνα και θα με στοιχειώσουν που Δευτέρας, αποφάσισα να σας επιμορφώσω για ένα ζήτημα το οποίο με έχει απασχολήσει κατά καιρούς. Δηλαδή, τις ομοιότητες και διαφορές μεταξύ Ελλαδιτών και Κυπρίων.

Φαντάζομαι όλοι οι Κύπριοι που έχετε σπουδάσει Ελλάδα θα έχετε ζήσει το ξεσάλωμα των Κυπρίων φοιτητών με το που πατήσουν το πόδι τους στη μητέρα πατρίδα. (Πιθανώς κάνουν το ίδιο και αλλού απλά δεν έχω προσωπικές εμπειρίες). Με λίγα λόγια κάνουν ό,τι δεν θα έκαναν ποτέ στην κλειστή κοινωνία της Κύπρου. Προσωπικά, δεν έκανα ποτέ τίποτα που θα ντρεπόμουν να κάνω και στην Κύπρο (θα χρειαστώ χρόνια ψυχοθεραπείας για να ξεπεράσω το κόμπλεξ του καλού κοριτσιού και το τι θα πει η γειτονιά αλλά είμαι σε καλό δρόμο!) αλλά πάντα ένιωθα πιο ανετα στο εξωτερικό. Ένα μικρό παράδειγμα: πάντα άφηνα τα σέξυ φορεματάκια μου και τα ψηλά τακούνια για τα καλοκαίρια στην Ελλάδα. Στην Κύπρο ένιωθα άβολα γιατί είχα πάντα την εντύπωση πως παρόλο που δεν ήμουν ντυμένη εντελώς ξέκωλα όλοι με κοίταζαν περίεργα. (Κι αυτό είναι ακόμα πιο περίεργο αν δεις τι φοράνε συνήθως οι Κύπριες!). Δεν μπορούσα όμως να βάλω το δάκτυλο μου επί τον τυπο των ήλων. Προχτές, λοιπόν, που είχαμε βγει τσάρκα στην Αθήνα η auntie Dawn έκανε ένα πολύ εύστοχο σχόλιο: " I like the fact that they don’t stare at you here like in Cyprus”. Απού μιτσήν και απού ξένον να ακούσεις την αλήθεια! Το γεγονός είναι ένα. Η κοινωνία της Κύπρου είναι ασφυκτικά κλειστή και όλοι νοιάζονται τι κάνουν όλοι οι άλλοι, οχι απαραιτήτως καλόβολα. Αυτό εμποτίζεται στο είναι μας από τη στιγμή που θα γεννηθούμε και αναγκαστικά το περνούμε κι εμείς στα παιδιά μας. Το τι θα πει η γειτονιά είναι η πιο μεγάλη μας ανησυχία. Και το χειρότερο είναι ότι αυτό το διαιωνίζουν ανθρώποι μορφωμένοι που έχουν ζήσει και μερικά φεγγάρια αλλού και παρόλαυτά με το που πατούν το πόδι τους πίσω στην εναλία χώρα Κύπρο τα ξεχνούν όλα και επανέρχονται στην πεπατημένη. Και δυστυχώς δεν βλέπω φως στο τούνελ (που είναι η Νικολούλη?!).

Έχω ξεφύγει όμως λίγο από το θέμα. Το ποστ το ξεκίνησα γιατί ήθελα να μοιραστώ μαζί σας κάτι που έχω διαβάσει. Τι σκατά επιστημόνισσα είμαι αν δεν έχω και βιβλιογραφικές παραπομπές?! Επανέρχομαι, λοιπόν:

Κατά τη διαδρομή Μόναχο-Λάρνακα (γιατί τα τελευταία χρόνια έχω καταντήσει να διαβάζω μη σχετικά με την επιστήμη μου βιβλία μόνο σε αεροδρόμια!) διάβασα ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο για την Κύπρο της δεκαετίας του 50, το “The Bitter Lemons of Cyprus” του Laurence Durrell. Σε αυτό αναφέρεται και ένας χαρακτηρισμός των Κυπρίων σε σχέση με τους Ελλαδίτες του sir Harry Luke, ενός φίλου, διπλωμάτη του συγγραφέα. Λέει, λοιπόν, ο sir H.L on Cypriot character: Anatolia has touched it with sleep. They are gentler, less strident than the metropolitan Greeks and far more honest. The ancient coined the phrase “Cypriot ox” because of their sleepiness. I find they have fine old-fashioned manners, unhurried and graceful. Επίσης, ο Samuel Brown το 1879 έγραφε για τους Κύπριους: “The Christian inhabitants, though Greek by language and religion, possess little of the intelligence, enterprise and restlessness of the Greek character, nor physiologically are they of Greek type. They, as well as their Mohammedan neighbours are naturally indolent and unambitious, self-willed and obstinate but peaceable, domestic, fairly honest and very easily governed…

Θα συμφωνήσω ότι κάποια πράγματα έχουν αλλάξει από το 1950 και σαφώς περισσότερα από το 1879. Μην ξεχνάμε, δε, ότι η Κύπρος πέρασε κατευθείαν από την Οθωμανική κυριαρχία στους Άγγλους, ενώ η μητροπολιτική Ελλάδα έζησε και κάποια χρόνια παραπάνω ως ανεξάρτητο κράτος καθώς και ότι από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι. Παρ’ολα αυτά, αν θέλουμε να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς ποιος δεν αναγνώρισε τον εαυτό του στους περισσότερους από αυτούς τους χαρακτηρισμούς? Και δεν νομίζω να είμαι μόνο εγώ που καταλαβαίνω τους Κύπριους στην Ελλάδα και τους Ελλαδίτες στην Κύπρο από ένα μίλιν τόπο!

4 σχόλια:

evlampia είπε...

Ayto akrivos to vivlio esistise mou to mia germanida fili mou kai evala to sti lista gia na to 8kebasw, otan epanaktisw tes dinameis mou meta poy toso 8kebasma epistimonikwn vivlion :P
thanks p mou to ethimises. :)

Ανώνυμος είπε...

To Melina: Ontos axizei ton kopo kai se kanei na deis ta pragmata ligo pio antikeimenika oson afora ti dekaetia tou 50.(Kanei me to epistimoniko diavasma!)

firfiris είπε...

ta mmathkia o Theos edoken mas ta gia na thoroumen! aman en sas thoroumen eshete paraponon, aman fkalloumen ta mmathkia mas panw sas pale eshete parapono!
Kanei olan!

Ανώνυμος είπε...

Να θωρείτε, εν είπαμεν να μεν θωρείτε (κι αλλού θωρούν εξάλλου)! Το πρόβλημα και η διαφορά έγκειται στο ΠΩΣ σε κοιτάζουν στην Κύπρο. Με υστεροβουλία και με τον κοινωνικό σχολιασμό (κοινώς κουτσομπολιό) να φαίνεται στο μάτι τους. Δεν κοιτάζουν για να εκτιμήσουν κάτι ωραίο αλλά για να σχολιάσουν και να στάξουν φαρμάκι. And that's the difference my friend!