Παρασκευή 9 Μαΐου 2008

Istanbul or Constantinopole (3)

Ξημερώνει λοιπόν η Τρίτη. Περνάμε μια βόλτα από το συνέδριο να κατεβάσουμε το πόστερ και...έτοιμοι για τη συνέχεια του sight seeing! Το πρόγραμμα περιελάμβανε το Χώρα μουσείο (ΑΚΑ:Παναγιά της Χώρας), το Αγία Σοφία μουσείο, το Μπλε τζαμί, το ιπποδρόμιο, το μικρή Αγία Σοφία τζαμι-μουσείο και πως να πλέκετε χαλιά 101. Αυτή τη φορά με διαφορετική ξεναγό που δούλευε για την πρώτη.

Η Παναγία της Χώρας ήταν καταπληκτική. Είχε τα πιο θαυμάσια βυζαντινά μωσαϊκά που έχω δει και τα οποία ευτυχώς κατάλαβαν την τουριστική τους αξία και άρχισαν να τα ξεσκεπάζουν και να τα συντηρούν. Περισσότερες εξηγήσεις έδινα εγώ παρά η ξεναγός αλλά εντάξει αν μη τι άλλο εγώ καταλάβαινα και τις επιγραφές (λέμε τώρα). Ρώτησα βεβαια δήθεν αθώα γιατί τα πρόσωπα στις τοιχογραφίες ήταν πιο κατεστραμμένα από τα υπόλοιπα για να πάρω την απάντηση ότι τα πρόσωπα είναι πιο ευαίσθητα. Σε τι???Τις ρυτίδες!!!!!!!!!!! Τέλοσπάντων, το κατάπια και συνεχίσαμε.

Πήραμε ένα ταξί και πήγαμε στην Αγία Σοφία την οποία ανυπομονούσα να δω αλλά τελικά απογοητεύτητα. Ειδικά απέξω έδινε σαφώς την εικόνα της εγκατάλειψης και αν και γίνονταν κάποιες προσπάθειες συντήρησης τα χρόνια αδιαφορίας φαίνονταν ξεκάθαρα. Όταν δε, μπήκαμε μέσα όλη η ανυπομονησία που ένιωθα έγινε λύπη. Λύπη που ένα τέτοιο μεγαλοπρεπές κτίσμα και μνημείο της Χριστιανοσύνης ήταν σε τέτοια κατάσταση. Καταρχήν, η μόνη τοιχογραφία που σώζεται είναι το τμήμα της, γνωστής πια, Παναγίας μεταξύ θόλου και ιερού. Από ότι μας είπε η ξεναγός τα τελευταία χρόνια το Αμερικανικό Βυζαντινό Ινστιτούτο προσπαθεί να ξεσκεπάσει και να συντηρήσει κάπως και άλλες τοιχογραφιες αλλά μέχρι στιγμής δεν φαινόταν κάτι άλλο. Αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι ότι και για τζαμί δεν πρέπει να το πρόσεχαν και πάρα πολύ ή τουλάχιστον όχι πάντα. Γενικά μπορούσες να διακρίνεις ακόμα το μεγαλείο (κυρίως στο μέγεθος και τους θόλους) αλλά ένιωθες μια αβεβαιότητα και λύπη στο χώρο. Δεν ήταν εκκλησία, δεν ήταν τζαμί, δεν ήταν μουσείο...

Αυτό δε που με εκνεύρισε περισσότερο ήταν που η ξεναγός δεν μας είπε τίποτα για την Αγία Σοφία πριν το 1453. Περιορίστηκε στα ελάχιστα δυνατά του τύπου: καταστράφηκε κατά τη στάση του Νίκα και εδώ καθόταν η αυτοκράτειρα (την οποία παρεπιπτόντως ανέβαζαν με φορείο στο γυναικωνίτη γι΄αυτό και δεν υπάρχουν σκαλιά για να ανεβείς αλλά ράμπα). Ακόμα και για το ποιοι ήταν οι αρχιτέκτονες (που δεν το θυμόμουν) έπρεπε να ρωτήσω, ενώ η ερώτηση μου αν μπορούσε να μας πει κάτι για την αρχιτεκτονική έπεσε στο κενό! Λίγο μετά ρώτησα (2 φορές!) αν μπορούσε να μας πει λίγες γενικές πληροφορίες για την Κων/πολη και έκανε πως δεν άκουσε μέχρι που η princess για να βοηθήσει λίγο την κατάσταση συγκεκριμενοποίησε την ερώτηση στο πόσους κατοίκους έχει οπότε και η ακοή της επανήλθε. (Εδώ ανοίγω παρένθεση για να σημειώσω πως μισαλλόδοξη δεν είμαι –νομίζω- και ούτε από σύνδρομα αλυτρωτισμού διακατέχομαι. Την κατέκτησαν μπράβο τους, τι να κάνουμε? Αλλά το να διαγράφουν όλη την ιστορία μέχρι εκείνη τη στιγμή και ούτε λίγο ούτε πολύ να σου λένε πως το σύμπαν ξεκινά το 1453 που ως δια μαγείας έγιναν όλα, αυτό δεν μπορώ να το καταπιώ.)

Τέλοσπάντων, το ιπποδρόμιο που περίμενα πως και πως να το δω (αν δεν το έχετε καταλάβει μέχρι τώρα η ιστορία ήταν πάντα το αγαπημένο μου μάθημα) ήταν ένα πάρκο!! Με τη στήλη του Αδριανού στη μέση αλλά πάρκο! Το πόσο απογοητεύτηκα δε λέγεται.

Και φτάνουμε στο Μπλε τζαμι (όλα αυτά είναι σε απόσταση αναπνοής), βγάζουμε τα παπούτσια μας και μπαίνουμε μέσα. Όπου τολμώ να κάνω την αθώα (ναι αυτή τη φορά ήταν όντως αθώα!) παρατήρηση πως το τζαμί μοιάζει αρχιτεκτονικά με την Αγία Σοφία. (Για να φανταστείτε όταν τα πρωτοείδα από το ταξί μόλις έφτασα δεν μπορούσα να καταλάβω ποιό είναι τι!) Και λαμβάνω την σχεδόν θυμωμένη απάντηση πως καθόλου ίδια δεν είναι και πως να το τζαμί έχει αυτές τις 4 τεράστιες (ελεφάντινες) κολώνες που δεν έχει η Αγία Σοφιά. ΟΚ. Μην συγχύζεσαι! Τόσο απίθανο είναι δηλαδή 10 χρόνια μετά την κατάκτηση της Κων/πολης που κτίστηκε το Μπλε τζαμι, ένας κατά τα άλλα νομαδικός λαός όπως οι Τούρκοι (αυτό το είπαν οι ίδιοι πλειστάκις δεν το λέω εγώ, για να μην παρεξηγούμαι κιόλας) να επηρεάστηκαν λιγουλάκι αρχιτεκτονικά από την μέχρι τότε μεγαλύτερη αυτοκρατορία της εποχής? Δεν είπα και τον Σουλεϊμάν το μέγαλοπρεπή καμπούρη! Αλλά εκεί που τα είδα όλα (ή μάλλον τα άκουσα όλα!) ήταν όταν ρώτησε με μεγάλη χαρά αν ξέρουμε από που προέρχεται το όνομα Ανατολία. Εγώ έκανα τουμπεκι και περίμενα να ακούσω. Μάθετε λοιπόν κι εσείς απαίδευτοι και ανιστόρητοι λοιποί, ότι Άνα στα τουρκικά σημαίνει μάνα και τόλα σημαίνει πολλά, Ανατολία επομένως είναι η χώρα των πολλών μητέρων. Και τι πάει να πει αυτό? Ξεκινώντας από καταβολής κόσμου δεν λατρευόταν εδώ η θεά Γη, η μητρική φιγούρα (εγώ να λέω από μέσα μου: αυτό δεν ήταν στη Μεσοποταμία λίγο πιο κάτω δηλαδή?), μετά οι Χιττήτες δεν λάτρευαν τη μητέρα Γη και πιο ύστερα (τα ύστερα του κόσμου να λέω εγώ μέσα μου!) δεν λατρευόταν στην Έφεσσο η Άρτεμις (πάλι εγώ μέσα μου:τι σχέση έχει η Άρτεμις με μητρική φιγούρα, τόσες γυναικείες θεότητες υπήρχαν στο δωδεκάθεο?) και ακόμα πιο μετά, να καταλήγει, η Παναγία? (στην Παλαιστίνη είμαστε και δεν το κατάλαβα, να λέω εγώ πάλι από μέσα μου? Ούτε εγγαστρίμυθη να ήμουν τόσο μπλα μπλα από μέσα μου!!). Οπότε δεν αντέχω και της κάνω: “ That’s a very complicated explanation for a very simple word!” Ε, μου κάνει κι εσύ τι λες ότι σημαίνει? Το απλούστερο της απαντώ. Τις ανατολικές επαρχίες της τότε αυτοκρατορίας. Απέφυγε να απαντήσει και το αφήσαμε εκεί γιατί η princess μου έκανε νοήματα να σταματήσω. Επίσης αργότερα μου είπε πως εκείνη τη στιγμή ήταν σίγουρη πως η ξεναγός θα μας άφηνε και θα έφευγε μετά από αυτό! Αμ,δε. Δεν είχε πληρωθεί ακόμα!

Ακολούθησε η μικρή Αγία Σοφία (που λειτουργεί ως τζαμί) και ένα κατάστημα με χαλιά για να δούμε πως φτιάχνονται αλλά κυρίως για να αγοράσουμε και να βγάλει και το κατιτίς της σε προμήθεια η ξεναγός. Κάπου εκεί την πληρώσαμε και πήγαμε μόνες μας βόλτα!

Και όπως θα καταλάβατε ήδη (αφού επέστρεψα και γράφω αυτό το πόστ) κανείς δεν μας επιτέθηκε, μια χαρά βρήκαμε το δρόμο μας στο παζάρι καθώς και πίσω στο ξενοδοχείο (με το μετρό παρακαλώ!) και πολύ περισσότερα είδαμε! Άσε που μου ορκίστηκε και αιώνια αγάπη και 24ώρο μασσάζ με αιθέρια έλαια ένας Τούρκος στο παζάρι αρκεί να του έλεγα το ναι. Μήπως να μην απέρριπτα τόσο γρήγορα την πρόταση του? Το μασσάζ στο χέρι που μας έκανε δεν ήταν άσχημο. Και τώρα που το σκέφτομαι πάντα πιασμένη είμαι! Oh, well. Next time!

Υ.Γ: Λιγουλάκι μεγάλο βγήκε το τρίτο μέρος αλλά τετραλογία δε λέει. Εξάλλου εγώ κι εγώ το διαβάζω!

Δεν υπάρχουν σχόλια: